การพักฟื้นและฟื้นฟูร่างกายเป็นขั้นตอนหลังการผ่าตัดที่สำคัญ เพราะร่างกายต้องอาศัยเวลาพักฟื้นเพื่อให้สามารถใช้งานได้ตามปกติ โดยระยะเวลาพักฟื้นในแต่ละส่วนที่ทำการผ่าตัดก็จะมีเวลาที่แตกต่างกันไป ตั้งแต่ไม่กี่อาทิตย์ไปจนถึงระยะเวลาหลายเดือน โดยเฉพาะการผ่าตัดใหญ่ที่อาจใช้เวลาสำหรับฟื้นฟูร่างกายค่อนข้างนาน เพราะนอกจากจะต้องอยู่พักฟื้นเพื่อดูอาการที่โรงพยาบาล ยังต้องกลับไปพักฟื้นที่บ้านให้ร่างกายกลับมาสมบูรณ์และแข็งแรง 100%
การผ่าตัดเล็ก
เป็นการผ่าตัดที่ไม่ได้กระทบกับส่วนภายในของร่างกาย ผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องรับยาชาหรือยาระงับความรู้สึก แต่ในบางกรณีอาจต้องรับยาระงับความรู้สึกในระยะสั้น และไม่จำเป็นต้องนอนพักฟื้นที่โรงพยาบาลหลังผ่าตัด เมื่อทำการผ่าตัดแล้วสามารถกลับไปดูแลแผลที่บ้านและใช้ชีวิตประจำวันตามปกติได้เลย
ตัวอย่างการผ่าตัดเล็ก
- การผ่าตัดริดสีดวงทวารหนัก
- การผ่าตัดหูด
- การเจาะชิ้นเนื้อทรวงอก
- การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย
- การผ่าตัดต้อกระจก
การผ่าตัดใหญ่
เป็นการผ่าตัดที่แพทย์ต้องทำหัตถการหลายขั้นตอนในระหว่างผ่าตัด อาจจะหมายถึงการเปิดโพรงบางส่วนในอวัยวะ การตัดอวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งออกไป มีการใช้ยาระงับความรู้สึกหรือเครื่องช่วยหายใจ โดยสำหรับการผ่าตัดใหญ่เช่นนี้จะใช้เวลาพักฟื้นหลายวันในโรงพยาบาล ผู้ป่วยส่วนมากจะมีอาการดีขึ้นในระหว่างสัปดาห์ที่ 2-3 ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของร่ายกาย และชนิดของการผ่าตัด เพราะบางครั้งผู้ป่วยบางรายอาจต้องพักฟื้นหลังผ่าตัดนานถึง 4-8 สัปดาห์หรือหลักหลายเดือนขึ้นไป
ตัวอย่างการผ่าตัดใหญ่
- การศัลยกรรมตกแต่ง
- การปลูกถ่ายอวัยวะ
- การผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ
- การผ่าตัดช่องท้อง
- การผ่าตัดเนื้อเยื้อส่วนลึก
- การผ่าตัดลำไส้
- การผ่าตัดหัวใจ
ตามที่กล่าวไปข้างต้น ระยะเวลาการพักฟื้นหลังผ่าตัด ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและประเภทของการผ่าตัด ขั้นตอนการพักฟื้นของแต่ละคนจึงมีระยะเวลาที่แตกต่างกัน ทั้งนี้แพทย์จะทำการวินิจฉัยและแนะนำ รวมถึงขั้นตอนการฟื้นฟูและดูแลต่าง ๆ ตามแต่ละเคส